Covid-19 ,dhe origjina e tij e mbuluar nga misteri.
Pandemia e koronavirusit COVID-19 është kriza globale shëndetësore që përcakton kohën tonë dhe sfidën më të madhe me të cilën jemi përballur që nga Lufta e Dytë Botërore. Që nga shfaqja e saj në Azi në fund të vitit të kaluar, virusi ka arritur në çdo kontinent përveç Antarktidës. Rastet rriten çdo ditë në Afrikë, Amerikë dhe Evropë.
Vendet janë në një garë kundër përhapjes së virusit, testimin dhe trajtimin e pacientëve, gjurmimin e atyre që kishin kontakte, kufizimin e udhëtimit, karantinimin e qytetarëve dhe anulimin e tubimeve të mëdha siç janë ngjarjet sportive, koncertet dhe shkollat
Pandemia është duke lëvizur si një valë, ajo që akoma mund të thyejë sisteme dhe ata më pak të aftë për të përballuar.
Por COVID-19 është shumë më tepër sesa një krizë shëndetësore. Duke testuar secilën prej vendeve që prek, ajo ka potencialin të krijojë kriza shkatërruese sociale, ekonomike dhe politike që do të lënë plagë të thella.
Jemi në territor të panjohur. Shumë nga komunitetet tona janë të panjohshme, madje edhe për një javë. Dhjetra qytete më të mëdha në botë janë të shkreta sepse njerëzit kanë mbetur brenda shtëpisë, qoftë me zgjedhje ose me urdhër të qeverisë. Në të Organizata Ndërkombëtare e Punës vlerëson se 25 milion vende pune mund të humben .gjithë botën, dyqanet, teatrot, restorantet dhe baret po mbyllen.cdo ditë, njerëzit humbasin punën dhe të ardhurat e tyre, pa pasur mundësi të dinë kur do të kthehen në normale. Kombet e vogla të ishullit, të cilat varen nga turizmi, kanë hotele boshe dhe plazhe të shkreta.
Do të kërkojë që e gjithë shoqëria të kufizojë përhapjen e sëmundjes COVID-19 dhe jastëkut ndikimin potencialisht shkatërrues që mund të ketë ai tek njerëzit dhe ekonomitë e cenueshme.
Ne duhet të rindërtojmë besimin dhe bashkëpunimin, brenda dhe midis kombeve, dhe midis njerëzve dhe qeverive të tyre.
Ndërsa e bëjmë këtë, duhet të kemi parasysh mënyra se si të mos përsëritet një pandemi e ngjashme. Në planin afatgjatë, UNDP do të kërkojë mënyra për t’i ndihmuar vendet që të parandalojnë dhe menaxhojnë më mirë krizat e tilla dhe të sigurojnë që bota të përdorë plotësisht atë që do të mësojmë prej tij.Një përgjigje globale tani është një investim në të ardhmen tonë.
Po cfare eshte covid 19 ,dhe pse misteret e shumta rreth tij vazhdojne te mbeten pa nje pergjigje.
Në javët e para të përhapjes së virusit, disa teori konspirative po qarkullonin dhe Komuniteti shkencor ishte i ngadaltë për të dhënë përgjigje të qarta, të verifikuara .
Sot, bashkësia shkencore duket se është kompakte në një version tjetër: origjina është e natyrshme, përmes zoonozave , d.m.th. , një origjinë shtazore.
Megjithatë, lajmet po përhapen nga teoria e mos ekzistencës së virusit në krijimin e Covid-19 si një armë kimike. Profesori te universiteteve me te mira ne bote jane munduar te shpjegojnë më mirë atë që dihet për këtë virus deri më tani.
A u krijua Covid 19 në laborator? – “ne lidhje me kete pyetje ka disa hipotreza , e para është hipoteza e teoricienëve të komplotit, domethënë që kinezët qëllimisht e krijuan këtë virus dhe e lëshuan atë,kjo eshte nje hipoteze që unë mendoj se është më lehtë per tu hedhur poshtë , sepse do të kishte qenë marrëzi nëse jo budallallek nga ana e kinezëve për të zhvilluar një virus që i goditi ata së pari. Kjo mendoj se është teza që mund ta heqim më lehtë, edhe nëse dikush po e drejton për arsye politike Lidhur me këtë hipotezë e vetmja alternative që mund ta konsiderojmë të mundshme është që laboratori Wuhan ishte duke punuar me një Coronavirus të veçantë dhe se kjo është shpëtuar pa dashje nga laboratori , të cilin ne nuk mund ta hedhim poshtë absolutisht, edhe nëse ky lloj laboratori ka sisteme shumë të larta kontrolli dhe sigurie “.
A jan laboratoret e kerkimeve te sigurt ? – Studimi, analizimi, modifikimi dhe rirregullimi i viruseve ose baktereve sigurisht që nuk është një risi apo sekret i fshehur nga opinioni publik. Në botë, në të vërtetë, ka rreth dyzet laboratorë maksimalë të sigurisë , të quajtur P4 si ai i Wuhan, të cilat studiojnë viruset më të rrezikshëm, siç është Ebola, llojet e ndryshme të Coronavirus dhe AIDS. Arsyeja për këto laboratorë nuk është krijimi i armëve bakteriologjike ose kimike, por thjesht hulumtimi shkencor, në mënyrë që të gjenden shërime të mundshme për sëmundjet. Ka pasur edhe raste te tjera kur një virus ka mundur të shpëtojë nga një laborator dhe shume njerëz jan infektuar, por këto kanë qenë raste të rralla dhe të kufizuara.
Hipoteza që ndahet më shumë nga bota shkencore është ajo e seleksionimit natyror , domethënë që është një virus që i ka kaluar njeriut pas fenomeneve plotësisht natyrore, duke marrë parasysh që Coronaviruset i nënshtrohen ndryshueshmërisë.
Teoria më e pranuar do të ishte origjina e virusit nga një gjarper , i cili më pas do t’i kalohej një lakuriq nate , dhe më në fund nga lakuriqi I nates te njeriu . Kjo hipotezë mbështetet nga fakti se në viruset që janë izoluar nga këto kafshë ka sekuenca shumë të ngjashme me ato të Coronavirus të cilat më pas u kaluan njerëzve ”
Prandaj është një adaptim i një virusi të kafshëve te njerëzit, i njohur si ‘kërcimi i specieve’, i cili është mënyra më e shpeshtë në të cilën lindin viruset.
Përveç kësaj, disa viruse mund të transmetohen gjithashtu duke ngrënë mish nga kafshët e infektuara. Kjo pikë e fundit është thelbësore sepse në dinamikën kulturore kineze dhe aziatike ekziston edhe ushqimi i mishit dhe peshkut të papërpunuar që mund të lehtësojë transmetimin e disa llojeve të viruseve ”.
Përveç këtyre hipotezave, ekziston edhe një tjetër,: “Virusi mund të kishte kaluar në një version të ndryshëm nga kafsha tek njeriu dhe më pas te njeriu ajo ka pësuar një seri mutacionesh që e kanë përshtatur atë në të mirë. Kjo hipotezë do të mbështetet nga fakti që ky virus ka qarkulluar në njeri për ca kohë: besohet të paktën që nga mesi i nëntorit në Kinë
Por pse viruset e kane origjinen nga KINA? – “Para së gjithash, jo të gjitha viruset vijnë nga Azia, por ato vijnë edhe nga pjesë të tjera të botës. Në Azi, megjithatë, ka akoma fusha të ndryshme të biodiversitetit dhe ekzistojnë gjithashtu standarde higjene shumë të ulta në krahasim me tonat. Do të ishte absurde për ne që të tregtojmë ose therrim një qen, një shkop apo edhe një miu. Duke respektuar traditat lokale të secilit vend, ne duhet ta mbajmë lart kanunin e nivelit higjeno-sanitar “,
Nga pikëpamja shkencore nuk është e vërtetë që të gjitha viruset kanë origjinë nga Kina, për shembull Mers ose Ebola kanë origjinë përkatësisht nga Lindja e Mesme dhe Afrika Perëndimore. Në këto zona të botës, standardet e dobëta të higjienës, kontakti midis kafshëve të egra dhe njerëzve dhe mungesa e një sistemi të duhur shëndetësor janë të gjithë faktorët që kontribuojnë në lindjen dhe përhapjen e viruseve.
Covid 19, e ka bërë botën shumë më të lidhur, dhe tashme është e rëndësishme që shtetet të kenë struktura të dobishme për parandalimin dhe trajtimin e viruseve dhe protokolleve efikase të sigurisë: “Grumbullimi i të dhënave duhet të vendoset, duke krijuar një bazë të dhënash globale të shtameve virale që janë izoluar. Pasi të jetë identifikuar një virus, çdo vend në botë duhet të vërë në dispozicion të komunitetit shkencor ndërkombëtar të gjitha sekuencat e zbuluara gjatë këtyre studimeve. Nëse kjo do të ishte bërë menjëherë, me siguri do të kishim më pak raste, më pak vdekje dhe tani do të kemi gjithashtu një avantazh në kërkimin e një vaksine. Tani njerezimi ka arritur ne nje pike ku do të jetë e nevojshme të rimendojmë marrëdhëniet tona me natyrën, me synimin për qëndrueshmëri në tre dimensione: mjedisor / ekologjik, ekonomik dhe gjithashtu etik shoqëror “,
