‘Britania e braktisi popullin afgan, prisni tani deputete të vrara dhe ministrat varur në shtylla’
Tërheqja e trupave nga Afganistani është fatkeqësia më e madhe e politikës së jashtme të Britanisë që nga kriza e Suezit në 1956, tha kryetari i Komitetit të Punëve të Jashtme.
Deputeti konservator Tom Tugendhat kritikoi Sekretarin e Jashtëm për mosdhënien e një deklarate ndërsa talebanët përparonin në të gjithë vendin javën e fundit. Ata morën çdo qytet kyç përveç kryeqytetit, Kabulit, i cili është i rrethuar.
Zoti Tugendhat tha se Britania e Madhe “e ka braktisur popullin afgan”.
BBC mësoi se Parlamenti do të mblidhet të mërkurën pasi një burim i Downing Street tha se kryeministri pritet të mbledhë deputetët për të diskutuar situatën në Afganistan.
Sekretarja e Jashtme në hije, Lisa Nandy tha se kishte qenë “e qartë prej ditësh” se kishte pasur një “llogaritje të gabuar katastrofike” nga SHBA dhe Britania e Madhe, të cilat e mbivlerësuan fuqinë e qeverisë së Afganistanit.
“Është rrënuese që përballë gjithë kësaj, qeveria e Mbretërisë së Bashkuar ka qenë kaq e ngadaltë në përgjigje. Ajo që duhet të dëgjojmë tani është një strategji aktuale nga qeveria,” tha ajo.
Zoti Tugendhat e krahasoi tërheqjen e Afganistanit me pushtimin e dështuar të Britanisë së Madhe në Egjipt në 1956, me qëllim për të rimarrë kontrollin e kanalit të Suezit, i cili shihet nga shumë historianë si momenti që shënon fundin e rolit të Britanisë si një fuqi e madhe botërore.
“Ne nuk kemi dëgjuar nga Sekretari i Jashtëm asgjë për rreth një javë, pavarësisht se kjo është fatkeqësia më e madhe e politikës së jashtme që nga Suezi, kështu që nuk e di se çfarë mendon Ministria e Jashtme,” tha ai për BBC.
Ai tha se tërheqja në Afganistan tregoi mungesë të “durimit strategjik”, i hoqi ushtrisë afgane logjistikën dhe mbështetjen ajrore dhe “i bindi ata se nuk kishte të nesërme”.
Kjo nxiti militantët talebanë të spastrojnë nëpër shumë qytete të mëdha, sugjeroi ai.
‘E turpshme’
Kabuli tani është qyteti i fundit në duart e qeverisë, me talebanët që thonë se luftëtarët janë urdhëruar të qëndrojnë në pikat hyrëse të qytetit ndërsa negociojnë një transferim paqësor të pushtetit.
Zyra e Jashtme ka këshilluar më shumë se 4,000 qytetarë britanikë që mendohet se janë në Afganistan të largohen dhe të enjten tha se do të dërgonte 600 trupa për të ndihmuar me largimin e britanikëve, stafit afgan dhe përkthyesve.
Zoti Tugendhat tha se mundësimi i përparimit të talebanëve do të thoshte se NATO kishte vendosur në mënyrë efektive të mos i ndihmonte afganët që kishin ndihmuar aleatët perëndimorë gjatë konfliktit 20-vjeçar pëe t’u larguar nga vendi, të cilën ai e quajti “të turpshme”.
Përkthyesit dhe rojet, afganët e trajnuar si forca speciale, njerëzit që krijuan shkolla për vajzat dhe ndihmuan OJQ -të janë “të gjithë në rrezik tani”, tha ai.
Ai tha: “Rreziku është që ne do të shohim çdo deputete femër të vrarë, ne do të shohim ministra të varur në shtyllat e rrugës dhe ky është vendimi që kam frikë se është marrë.”