UNESCO: Të ndalohen urgjentisht punimet në Bypass-in e Gjirokastrës, dëmtojnë vlerat e zonës
Komiteti i Trashëgimisë Botërore të UNESCO ka vendosur të miratojë një rezolutë që rekomandon që të gjitha punimet në Bypass-in e Gjirokastrës të ndërpriten urgjentisht, duke sugjeruar që Shqipëria duhet të ftojë një mision monitorimi për të parë nëse ndërtimi ka shkaktuar dëm ose mund të shkaktojë. Sipas EXIT, kjo është në përputhje me projekt-rezolutën e botuar para Sesionit të 44-të të Komitetit të Trashëgimisë Botërore, që zhvillohet në 16 dhe 31 korrik në Kinë.
Aty thuhet se qeveria shqiptare kishte paraqitur fillimisht projektin për shqyrtim në 2016. UNESCO rekomandoi që ai të rishikohej. Në vitin 2019, qeveria i njoftoi ata se projekti ishte pezulluar. Më pas në janar të vitit 2021, qeveria paraqiti një kërkesë për rishikimin e një propozimi të rizhvilluar për projektin e Bypass-it. UNESCO kërkoi informacion shtesë, por qeveria shqiptare nuk u përgjigj lidhur me këtë. Rezoluta vë në dukje se informacioni i palës së tretë dërguar atyre “skicon e një situate shumë shqetësuese të projektit”, pasi anashkalimi duket se tashmë është në ndërtim e sipër.
Ata vunë në dukje se projekti nënkupton që do të ketë një “ndikim të mundshëm negativ në OUV”. UNESCO rekomandoi që shteti “të ndalojë këtë projekt derisa një mision të vlerësojë ndikimin e tij në OUV të pronës dhe të bëjë rekomandime”. Në lidhje me projektet e tjera, Komiteti i bën thirrje qeverisë shqiptare të marrë parasysh rekomandimet e mëparshme. Kjo gjithashtu përfshin pritjen e rishikimit të mëtejshëm nga ekspertët e tyre para se të vazhdojnë me ndërhyrje të ndryshme.
UKomiteti i Trashëgimisë Botërore pritet të votojë mbi rezolutën në ditët në vijim. Ndërtimet e Baypass-it mund të rrezikojnë statusin e Gjirokastrës. Për më tepër, rrezikon të shkaktojë dëme të pakthyeshme në kështjellë dhe zonën përreth të cilat kanë qenë të paprekura për shekuj.